EDİTÖRE MEKTUP II: DEĞERLENDİRME, DEĞERLEME, NORM, NORM GELİŞTİRME, NORMALLEŞTİRME NEDİR NE DEĞİLDİR?

Abstract

Bir sözcüğün günlük dildeki karşılığı ile bir alana özgü terim olduğundaki anlamı birbirinden çok farklı
olabilir. Bu bölümde; aşağıda ele alınacak terimler konusunda da ne yazık ki, ülkemizde yanlış adlandırmalarla
karşılaşmak olasıdır. Bu yanlış adlandırmalar yanlış anlamlandırmalara yol açarak, özellikle ölçme ve
değerlendirme alanında, yanlış işlemler yapılmasına neden olabilmektedir. Terim karşılıklarının adlandırılması
bu nedenle önemlidir.
“Değerlendirme” deyince, ülkemizdeki, özellikle “ısmarlama” ölçme ve değerlendirme kitaplarına ve
bunlar ile bağlantılı KPSS vb. kitaplara ve hatta testlerindeki maddelerine bakıldığında, sanki bir “amentü” gibi,
“mutlak ve bağıl değerlendirme” tanım ve ayırımlarına rastlanmaktadır. Bu ayırım, işlevsel midir,
değerlendirmenin “nasıl” yapılacağı hakkında bir fikir vermekte midir; işlevsel değilse, işlevsel olan nedir? Peki,
bir ölçüm sonucu hakkında karar vermek ile bir etkinliğin (örneğin eğitimin) değerlendirilmesi arasında “nüans
farkının difrınsı” var mıdır? “Değerlendirme”yi mutlak ve bağıl diye ikiye ayırırsak, “tanı-izleme-nihai
değerlendirme”yi nereye koyacağız? Ya, otantik değerlendirme, performans değerlendirmesi,…?